قرن پانزدهم خاندان سلطنتی فرانسه بازی روی چمن وبا گرز و گوی انجام   می دادند که بعدا در قرن نوزدهشکل تغییر یافته آن روی میز بلوط با پارچه سبز رنگ  توسط لویس-ایکس ارائه گردیدکه رنگ سبزپارچه تداعی رنگ چمن بود. این بازی در ارتش بریتانیا  طرفداران زیادی پیدا کرد و ژان-رابرتس –جی لر در اواخر دهه 18طی  سفر به هند –استرالیا –زلاندنو-آفریقای جنوبی وآمریکا این بازی را که بیلیارد نامیده میشد گسترش داد در هندرابرتس کارخانه ساخت میز را به سرپرستی  مهاراجه  جی  پور که  خود بیلیارد  بازی  می  کرد تاسیس نمود و سربازان بریتانیا مستقر در هند نیز این بازی  را  انجام  می دادند. لازم  به ذکر است که در  ایران این بازی بصورت   دسته جمعی و  با اسب و چوب و گوی انجام می شد که  چوگان  نام داشت و به تدریج از اهمیت آن کاسته و به دست فراموشی سپرده شد. نمونه این بازی هاکی روی چمن است که هم اکنون پاکستان عنوان مقام اولیآن را دارد. به نوعی از بازی بیلیارد نشات می گیرد. بنابراین شباهت زیادیبازیی که در فرانسه انجام می گرفت و چوگان  ایران  وجود داشت که بازی  فرانسه تغییر  یافت و  از زمینبه  میز  تبدیل  شد اما  چوگان  ایران به دست فراموشی سپرده شد  . به هر حال بازی  بیلیارد یک رشته ورزشی می باشد که به صورت انفرادی یا  گروهی انجام می شود و بازیکن در طول دوره مسابقات بیش از 3 کیلومتر در اطراف میز پیاده روی کند و این ورزش برای افراد کم تحرک بسیار مفید می باشد زیرا  آنها را  وادار می سازد که در یک ست مسابقه بیش از یک کیلومتر در اطراف میز پیاده روی میکنند در زدن کیوبال بازیکن مجبور  است دست چپ را کشیده  و روی میز قرار  دهد و در نتیجه عضلاتگردن و پا و دست و بدن نیز کشیده می شوند .  این بازی مانند شطرنج یک بازی فکری است که به تمرکز  زیادی نیاز  دارد و  از این  رو برای  تقویت حافظه و  فکر  ورزش مناسبی است

  دراوایل قرن بیستم بازی بیلیارد سازماندهی شده و تشکیلات خاص خود را پیدا کرد و در قالب یک فدراسیون به جامعه ورزشی معرفی شد و در این راستا مسابقاتی در عرصه قهرمانی جهانی ترتیب داده شد که از اهمیت بسیاری برخوردارند . به هر حال رشته بیلیارد  دارای فدراسیونی با قدمت 40 ساله می باشد و  در سال  2004 میلادی به عنوان  یک رشته ورزشی به المپیک  وارد می شود و کنفدراسیون آسیا نیز با 28 عضو در حال حاضر فعالیت گسترده ای در سطح آسیا دارد و مقر آن در بنگلادش می باشد.کشورهایی که عضو این فدراسیون هستند عبارتند از :(عربستان سعودی –بحرین- کویت- چین –تایوان – اندونزی –مالزی – قطر – امارات کره – بنگلادش –هنگ کنگ – فیلیپین – سوریه – اردن – نپال – مغولستان – سریلانکا –پاکستان – قزاقستان – میانمار – چین ماکائو – تایلند – سنگاپور – ژاپن – و ایران) در خواست عضویت  ایران در سال 79 به فدراسیون  بیلیارد  آسیا اعلام و در سال80 ایران به عضویت  فدراسیون بیلیارد آسیا در آمد. اسنوکر جزء مسابقات آسیایی پوسان جزء  رشته های  اصلی و دارای 30 مدال در سه رنگ می باشد.                                           

میز و وسایل جانبی اسنوکر: 

میز(اجزاء میز شامل:1- بدنه 2- سنگ 3-ریل و باند 4- پارچه 5-پاکت)

 2- اندازه بدنه: 

 
بدنه میز از چوپ ساخته شده است که معمولا نوع چوپ بستگی به نظر سازنده دارد ولی اغلب از

چوپ راش پخته استفاده می شود که به صورت میز هشت پایه ساخته می شود. ام . دی . اف یک

سیستم  چوپ  فشرده است که جدیدا از این  نوع  چوپ  فشرده  جهت ساخت میز استفاده می شود.

 نکاتی که باید حین ساخت  بدنه رعایت شود عبارتند از:

1- سطح روی میز باید با سطح افق موازی باشد.

 2- استحکام کافی جهت تحمل وزن سنگهای روی آن را داشته باشد.

 3- پایه های میز باید طوری طراحی شوند که از حاشیه میز بیرون تر نباشند چرا که حین حرکت

دور میز احتمال برخورد پای بازیکن با آنها وجود دارد. 

 4- پلاک ساخت میز یا آرم سازنده یا شناسنامه میز باید روی بدنه نصب شده باشد.   

   5- میز های استاندارد بیلیارد در زیر پایه های پیچ تنظیم جهت موازی کردن با سطح افق ندارند.

پیچ تنظیم پایه یکی از مواردی است که متاسفانه در کشور ما در بین تولید کنندگان بسیار رایج

شده است و یک اشتباه کلی در ساخت میز می باشد به همین دلیل میز هایی که پیچ تنظیم پایه دارند

میزهای مرغوبی نخواهند بود و کیفیت بازی معمولا      روی چنین میزهایی پایین می باشد.
  

  6- نصب پایه های نگهدارنده رست روی بدنه.    

 7- رنگ بدنه: معمولا رنگ بدنه میز باید رنگ معمول برای چوپ باشد و به طور رایج از خانواده

رنگ قهوه ای استفاده می شود .

  8- نگهداری بدنه میز: 1- در یک محیط با درجه حرارت معمولی (24) درجه باشد.2- با پارچه

خشک گرد گیری شود و با روغن چوپ یا پولیش (براق کننده)سطح بدنه چرب و براق شود.
 

9- رطوبت زیاد و سرد وگرم شدن متوالی باعث خرابی سریع میز می شود.

10- سطح و رنگ روی باندها می بایست از رنگ و چوپ ضد خش باشد. 

 2--- سنگ : 

یک پوشش سنگی به طور کامل بدنه میز را می پوشاند که همان سطح یا میدان بازی است. سنگ

می تواند 8/3م.م تا 5/5 م.م ضخامت داشته باشد که بستگی به مدل میز و نظر تولید کننده دارد

چون سطح میز وسعت زیادی دارد در نتیجه این پوشش سنگی باید در چند قطعه باشد که معمولا

قطعات تشکیل شده که باز هم بستگی به نوع تولید دارد.نوع / جنس/ ضخامت سنگ یکی از عوامل

مهم در کیفیت بازی می باشد. اگر فرض کنیم یک میز از سنگ پنج تکه ساخته شده باشد در شکل

مقابل طرح پاکت گوشه ای یا کرنر پاکت روی قطعه سنگ شماره یک و پنج طراحی می شود که

هر چهار طرح کاملا مساوی- همشکل تقریبا مثل یک چهارم قوس دایره روی سنگ بریده می شود

و این چهار ناحیه باعث می شود که ورودی به پاکت گوشه ای را فراهم آورند (قسمت الف)  

 طراحی می شود که ورودی پاکت وسطی یا پاکت مرکزی را فراهم می کند (قسمت ب)     وزن میز

بیشتر بستگی به ضخامت سنگ دارد.

 سنگها ضمن اینکه کنار هم قرار می گیرند تا سطح بازی را به وجود آورند نیاز به سیستم وصل

نیز دارند که سنگها معمولا به دو صورت به هم وصل می شوند:         

    1- در ضخامت سنگ محل هایی تعبیه شده است که در یک طرف به صورت پین و در طرف

دیگر به صورت فرو رفتگی می باشد که پس از در کنار هم قرار گرفتن این پینها در محلهای خود

جا می افتند و باعث ثبات بیشتر سنگ میز می شود .(قسمت سوم)   

         2- سنگها در روی سطح به بدنه میز پیچ می شوند

3- میزهایی که از هر دو حالت بالا استفاده می شود.

4- ریل و باند:ریل:  عبارت است از کلاف و یا حاشیه چوپی که دور میز نصب و باند ها را احاطه

می کند.

 باند:  باند یا نوار لاستیکی که از جنس لاستیک رابر می باشد به ریل نصب می شود که باند نقش

مهمی در برگشت توپ پس از برخورد (حداکثر 4 بار طول میز را بپیماید) دارد. ارتفاع لبه باند از

کف میز 7/3م.م می باشد . نوع و جنس باند نیز یکی از عوامل مهم در کیفیت بازی می باشد . 

 تعداد ریل : یک میز 6 ریل دارد که دو تای آنها عرضی یعنی که در دو سر آنها پاکتهای گوشه

تشکیل می شوند و در بالا و پائین میز قرار می گیرند و چهار تای دیگر به صورت دوتایی در

طرفین طولی میز که بین هر دو تا از آنها یک پاکت وسطی تشکیل می شود قرار می گیرند و نصب

می شوند.  

 سطوح ریل: 

طوح طرفی: 1- دو سطح عرضی که به ناحیه پاکتهای مجاور وصل می شوند.            

  2- دو سطح طولی:الف:سطح داخلی که باند به آن وصل شده یا می چسبد و به طرف داخل میز یا

سطح میز بازی می باشد.

 ب: سطح خلفی یا پشتی که بیرون میز می باشد و حتما باید بدون زاویه باشد.    

   سطوح تحتانی و فوقانی: 
 

سطح زیری آن که روی سنگ نصب می شود و به سطح بالایی که حاشیه میز را تشکیل می دهد

که بازیکن جهت گذاشتن دست (پل) یا در حالت پیشرفته پا و یا حتی بدن را روی آن قرار می دهد

(برای حالت فوق در مراحل بعدی توضیح کامل خواهیم داد.) هر قسمت ریل یک باند کامل می

خواهد در نتیجه در یک میز تعداد 6 قطعه باند نیز وجود دارد. 
 

 پس از نقش ریل در شکل گیری پاکت یا دهانه پاکت ، باند نقش مهم تری دارد.

  تمام اندازه های استاندارد میز از لبه باند مقابل محاظ 

 مشخصات یک باند خوب:1

- خشک و سخت نباشد.  2- بیش از حد نرم نباشد . 3- پس از برخورد توپ به آن تولید صدای

کاذب نکند.

 اگر باند از اندازه ی واقعی خودبالاتر نصب شود:

پس از بر خورد توپ به سرعت توپ گرفته می شود و اصطلاحاٌ توپ خفه می شود و شاید هم توپ

زیر باند یک مکث هم بکند.

اگر باند از اندازه ی واقعی خود پایین تر نصب شود:

 پس از برخورد توپ به آن: 1- توپ پرش زیادی می کند.   2- توپ به بیرون میز پرتاپ می شود.

3- سرعت برگشت توپ زیاد تر می شود.

 4---پارچه:  پارچه نسبتاٌ ضخیم که اصطلاحاٌ ماهوت نامیده می شود و معمولاٌ به

 رنگ سبز نیز می باشد. تمام سطح میز (سطح سنگ) را می پوشاند و میدان بازی را

 بوجود می آورد.

 مهمترین قسمت میز پارچه آن می باشد چون هم نگهداری آن بسیار مشکل می

 باشد و هم مهمترین عامل جهت ارائه یک بازی خوب می باشد. در ضمن پارچه

 آسیب پذیرترین قسمت میز نیز می باشد که دربخشهای بعدی در ضربات بد توضیح

 داده خواهد شد.   

      نگهداری و مراقبت از پارچه میز:

 1-گردگیری :بوسیله برس بسیار نرم ماهوت از بالا به طرف خواب  پارچه برس می

 شود.

 توضیح : خواب ماهوت باید همیشه از طرف پائین به طرف بالای میز می باشد. 

 ظ- پاکت:

 هر میز اسنوکر دارای 6 پاکت می باشد که 4 عدد گوشه ای به نام پاکت گوشه یا

 پاکت کرنری (دهانه  آن 5/8 س.م) و 2 پاکت وسطی به نام پاکت میانی نامیده می

 شود که دهانه آن حداکثر 9 س.م میباشد.

  هر 4 پاکت گوشه ای مشابه یکدیگر و 2 پاکت میانی نیز با یکدیگر مشابهند ولی

 پاکتهای گوشه ای و پاکتهای میانی با یکدیگر از نظر شکل متفاوتند.  هدف بازی

 انداختن توپ داخل پاکت می باشد لذا یک پاکت خوب باید توپ را قبول کند و نیز توپ را

 در محل خاص خود نگه دارد.

  پاکتها بر دو نوعند:

1-پاکتهایی که حالت کیسه ای دارند و برای خارج کردن توپ باید بوسیله دست از

 دهانه ورودی پاکت که توپ داخل آن می افتد ، توپ ربرداشت.

  2- پاکتهایی که در زیر آنها یک ریل وجود دارد و توپها بعد از افتادن داخل پاکت از زیر

آنها خارج و وارد یک ریل می شود که برای برداشتن آنها نیازی به داخل کردن دست

 به داخل پاکت نمی باشد و برای برداشتن توپ آنها را از روی ریل بر می داریم.

ب: اندازه میز اسنوکر: اندازه میز از لبه باندها محاسبه می شود 1778م.م . در 2569

می باشد که به اندازه 13-+ قابل تغییر می باشد(6*12فوت)

 ارتفاع  میز از سطح زمین تا روی سطح سنگی میز 876-851  میلی متر است.

سایل  جانبی میز اسنوکر: 1- چوپ    2- توپ  3-  رست (توضیحات در این مورد در

دوره های بعدی داده خواهد شد).
 

 -چوب:شکل آن باید طبق استاندارد چوب بیلیارد باشد.-وزن آن به طور معمول 20-16

اونس می باشد که در مقیاس گرم ،453تا566 می باشد و طول آن از914 میلی متر

کمتر  نباشد و حداکثر وجود ندارد.  معمولاٌ از چوب ون  یا افرا ، گرافایت، تتانیوم، فایبر

گلاس ساخته می شود.

– در انواع یک تکه و چند تکه به بازار آمده است.

 – در حال حاضر چوبهای چند تکه بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

–اندازه  های زیادی جهت چوب گفته شده ولی به طور کلی چوب باید 6—5 سانتی

متری زیر شانه باشد و وزن آن هم بستگی به فیزیک بازیکن دارد.
 

 _ سر چوب که به توپ ضربه می زند از یک پوشش چرمی به نام نوک ساخته شده

است. شکل تیپ و استفاده از گچ را به صورت عملی توضییح داده می شود. 2_توپ

اسنوکر: تعداد 22 عدد___ یک توپ سفید  5 عدد ___توپ قرمز             6 عدد توپ

رنگی____ 2- زرد      3- آبی  4- سبز         5- سیاه       6- قهوه ای         7-

صورتی   جنس: معمولاٌ از سوپر کریستال ، رزین، کاغذ فشرده یا ترکیبات سلیکم می

باشند.         اندازه :5/52م.م.                                    وزن توپ: 130 گرم توپها نباید 

بیش از 3 گرم تفاوت وزن داشته باشد.

 هر چه جنس توپ مرغوبتر باشد، اجرای ضربات فنی راحت تر است.

دفعات بازدید : 10279